Bouw je eerste vliegende schaalmodel - door Michael Stuart

English translation

Dit deel van mijn website is een vertaling van de zeer uitgebreide bouwbeschrijving die Michael Stuart heeft gemaakt voor het bouwen van een vliegend schaalmodel.

Wout Moerman

De vleugels

In dit hoofdstuk gaan we de vleugels, stabilo en het roer bouwen. De vleugels worden direct op de bouwtekening gebouwd, die eerst moet worden beschermd met keukenfolie of een andere doorzichtige kunststof.
Eerst moeten er wat latjes van 1,5 mm balsa worden gesneden, 4,5 mm breed voor de voorlijst van de vleugel en voor het stabilo, 6 mm breed voor de achterlijst van de vleugel. We kunnen licht balsahout hiervoor gebruiken omdat de diktes aan de ruime kant zijn voor een model met 45 cm spanwijdte.
Begin met het vastspelden van de voor- en achterlijst op de bouwtekening. Je kan zien dat ik (Michael Stuart) het heb gewaagd om sommige spelden door het hout heen te steken - met het lichte balsa en de ruim bemeten afmetingen is er geen gevaar voor splijten. De vleugeltips zijn nu aan de beurt, en de uiteinden hiervan moeten zorgvuldig in vorm worden gebracht zodat ze zonder kieren aansluiten. De vleugeltips mogen best een beetje uitsteken ten opzichte van de bouwtekening - we schuren ze in model nadat de vleugels van de bouwplank zijn verwijderd.

Ik vond het makkelijker om het middelste deel van de tip (W.2) het laatst te plaatsen.

De vleugelribben kunnen nu worden vastgelijmd aan de voor- en achterlijst. Na het uitsnijden van de ribben is het slim om hun bovenzijde glad te schuren met een wegwerp nagelvijl. Als je het echt netjes wil doen speld je de ribben samen tot een blok waarbij je in de uitsparing voor de ligger en stukje 1,5 x 3 mm balsa stopt. Nu kan je met de nagelvijl alle ribben exact gelijk maken. Om eerlijk te zijn, ik heb die moeite niet genomen.
De foto toont wat merkwaardigs bij rib R.3 op het bedrukte hout. Nadat ze zijn uitgesneden blijkt dat een van hen korter is dan de rest. Ik kan niet geloven dat het toeval is dat de kortere rib precies past bij de vleugeltip. Maar het is vreemd dat er maar 1 van is. Misschien was het de bedoeling dat er twee ribben van deze maat zouden zijn en dat ze dan R.4 zouden heten? In ieder geval heb ik een van de grote ribben R.3 verkleind zodat deze gelijk is aan de kleine R.3 en deze gebruikt bij de tip.

Als je geluk hebt passen de ribben strak tussen de voor- en achterlijst en blijven ze netjes zitten terwijl de lijm droogt. Zet ze op het oog recht overeind. In de foto zie je mijn geavanceerde "lijmfles en scalpel" methode om een losse rib op zijn plaats te houden.

De centrale rib (R.1) moet nauwkeurig in de juiste hoek worden geplaatst. De mal van de bouwtekening is op een stukje balsa gelijmd en wordt zoals op de foto te zien is gebruikt.

De volgende stap is het plaatsen van de 1,5 x 3 mm middenligger. Deze zijn van medium hard balsa omdat deze de grootste buigkrachten van de vleugel moeten opvangen. Je kan de ligger bij de middenrib wat langer laten, maar laat ze halverwege de buitenste ribben stoppen, zoals hier te zien is. Een los stukje ligger wordt tussen de tiprib en de vleugeltip geplaatst.

Tot slot worden de twee stukjes ligger wordt tussen de tiprib en de vleugeltip geplaatst. Bij de middenribben worden ter versteviging driehoekjes geplaatst. De driehoekjes die de aanzet van de middenligger verstevigen plaats ik pas wanneer ik heb gecontroleerd of de V-stelling klopt.

Nu we het toch over die driehoekjes hebben, zorg dat de nerf in de juiste richting loopt. Als je ze van een strip snijdt zoals op de foto kan het niet mis gaan.

Nadat de vleugel van de bouwplank is afgehaald kun je de vleugeltips in model schuren. Zorg hierbij ervoor dat beide tips gelijk worden door de vleugels tegen elkaar aan te houden tijdens het schuren.

Hier is een mogelijke zwakke plek die moet worden opgevuld met een rest stukje balsa. Als je dit leest voordat je de ribben snijdt kan je natuurlijk beter wat extra hout aan de rib laten, dat scheelt weer opvullen achteraf.

Nu wordt het tijd om de vleugel een mooi profiel te geven. Op de foto's zie je hoe het er uit moet gaan zien.

Bij de eindlijst haal je alleen hout weg aan de bovenkant. Een scherpe eindlijst ziet er beter uit en hoe meer je wegschuurt hoe lichter de vleugel wordt.

Van de voorlijst is minder hout te verwijderen, bovendien wordt hier niet allen de bovenkant maar ook de onderkant geschuurd om een mooie afronding te krijgen. Zorg dat er geen haperingen meer zijn tussen de voorlijst en de ribben en dat de middenligger gelijkloopt met de bovenzijde van de ribben.

Controleer voordat de vleugelhelften aan elkaar worden gelijmd of de centrale ribben (R.1) aan elkaar gelijk zijn. Dat ziet er later veel mooier uit.
Ik kon op de bouwtekening geen aanbeveling voor de V-stelling vinden en toen ik de vleugelhelften tegen elkaar hield mat ik een V-stelling van ongeveer 3,5 cm aan de tippen. Naar mijn mening is dit veel te veel en ik ben er zeker van dat 1,2 cm per tip voldoende moet zijn wanneer naar een optimum schaaluiterlijk wordt gestreefd (de echte Swift had helemaal geen V-stelling). Als compromis stel ik een V-stelling van 2,5 cm per tip voor, oftewel 5 cm wanneer we een vleugelhelft vlak op de bouwplank laten liggen.

Om de te grote hoek van de centrale ribben te verminderen heb ik ze wat aan de zijkant afgeschuurd in een kleinere hoek. Ik heb vervolgens een vleugel vlak op de bouwplank gespeld en de andere vleugeltip een steuntje van 5 cm gegeven.

Ik denk dat deze foto laat zien dat deze V-stelling niet overdreven is terwijl het voldoende moet zijn voor een goede stabiliteit.

Tenslotte worden de verstevigingsdriehoekjes in het midden van de vleugel geplaatst. Je ziet dat ik er vier in plaats van twee heb geplaatst bij de middenligger. Twee zou voldoende zijn voor de stevigheid, maar vier geeft een betere kans op een rimpelvrije bekleding op deze plaats. Ook de twee driehokjes op de voorlijst zijn puur als anti-rimpelmiddel bedoeld.

Hier is alles gladgeschuurd.

We kunnen nu onze aandacht op het staartvlak richten. Dit wordt vrijwel volledig opgebouwd uit onderdelen van het voorbedrukte hout. Hopelijk heb je een mooi licht stukje hout hiervoor gebruikt zodat we een mooi licht staartvlak krijgen. Een kleine gewichtsbesparing bij de staart bespaart heel veel gewicht bij de neus omdat er minder ballast nodig is.
Intussen ken je de procedure - bekleed de bouwtekening met plastic and speld de onderdelen vast. Net als bij de vleugels werd gele houtlijm gebruikt.

Er zullen vast wat kleine aanpassingen nodig zijn om de onderdelen precies passend te krijgen, maar over het algemeen pasten de onderdelen heel behoorlijk.

Iets wat ik altijd doe met platte staartvlakken is ze over een plankje waar fijn schuurpapier op gelijmd is halen. Ga hiermee door totdat er geen hoogteverschillen te voelen zijn wanneer je met de vingertop over het hout gaat. Dit moet aan beide kanten gebeuren. Ik vind dit veel makkelijker dan elke afzonderlijke lijmverbinding met een schuurlatje te bewerken.

Hier is het uiteindelijke staartvlak nadat ook de omtrek is geschuurd en de hoeken zijn afgerond.

Het laatste onderdeel is het roer, wat simpelweg kan worden uitgesneden en geschuurd zoals hier is te zien.

Tijd voor een nieuwe gewichtscontrole: alle onderdelen samen wegen 9 gram, een heel bevredigend gewicht.

In het volgende hoofdstuk kijken we naar de stap waar we allemaal naar uitkijken (of stiekem tegenop zien) - bespannen!

Michael Stuart

Start ] Wout Moerman ] Projecten ] Bouwtekeningen ] Bouwcursus ] fotogallerij ] Tips ] Links ]

Inhoudsopgave
Inleiding
1: Wat heb je nodig?
2: Aan de slag!
3: Bouwen van de romp
4: Het landingsgestel
5: Voltooien van de romp
7: Bespannen van de romp
8: Bespannen van de vleugels
9: Propeller, wielen en details
10: Samenvoegen en schilderen
11: Afwerking en detailering
12: Vliegt'ie?

Bijlagen
A: Kleurenschema's
B: Veron Tru-Flite modellen
C: Tips van Chris Strachan
D: Voltooide modellen
laatst gewijzigd op 10-nov-2012